چگونه فناوری صوتی و راداری در نشتیاب آب تحول ایجاد کرده است؟
-
مقدمه: نشت آب، تهدید خاموش زیر پای شهرها
نشتهای پنهان در لولههای آب شهری یکی از بزرگترین چالشهای مدیریت منابع آب در جهان است. در ایران نیز بخش قابلتوجهی از آب بدون درآمد (NRW) ناشی از همین نشتهای غیرقابل رؤیت در زیر زمین است. برای مقابله با این چالش، فناوریهای نوین از جمله نشتیابی آکوستیک (صوتی) و نشتیابی راداری وارد میدان شدهاند و تحولی بنیادین در روشهای سنتی ایجاد کردهاند.
فناوریهای جدید نه تنها دقت کشف نشت را بالا بردهاند، بلکه هزینه و زمان اجرای پروژهها را نیز کاهش دادهاند.
-
بخش اول: نشتیاب آکوستیک، گوش دادن به صدای آب
نشتیابی آکوستیک یکی از رایجترین و مؤثرترین روشهای تشخیص نشت در شبکههای آب شهری است. این فناوری مبتنی بر تحلیل صداهای تولیدشده از جریان آب در نقاط نشتی است. زمانی که آب از یک ترک یا شکستگی در لوله خارج میشود، صدایی با فرکانس خاص تولید میکند که با ابزارهای دقیق قابل شنیدن و تحلیل است.
تحول در نشتیابی با فناوری آکوستیک
در گذشته، کارشناسان نشتیابی تنها با گوشیهای مکانیکی به دنبال صدای نشت میگشتند. اما امروز دستگاههای هوشمند آکوستیک، مانند نسلهای جدید نشتیابهای پریجا پلاس (PERIJA Plus) و پریجا مینی (PERIJA Mini)، توانستهاند با ترکیب فیلترهای دیجیتال، تشخیص خودکار نشت (Auto Leak Judgement) و ارتباط مستقیم با سیستمهای GIS، دقت تشخیص را به بالاترین حد ممکن برسانند.
چرا فناوری آکوستیک تحولآفرین است؟
- قابلیت تشخیص نشت حتی در عمق بیش از ۵ متر
- امکان تفکیک صدای نشت از نویزهای محیطی (ترافیک، جریان برق و…)
- نمایش و ذخیره مسیر پیمایش روی نقشه GIS
- تشخیص خودکار نشت بدون نیاز به تجربه زیاد اپراتور
این پیشرفتها باعث شده است که پروژههای نشتیابی شهری در ایران با سرعت و دقت بیسابقهای انجام شوند.
-
بخش دوم: نشتیابی راداری، دیدن آنچه در زیر زمین پنهان است
فناوری رادار نفوذی زمین (GPR – Ground Penetrating Radar) یکی از روشهای پیشرفته و علمی برای شناسایی لولهها، مسیرها و نقاط نشت است. این فناوری با ارسال امواج الکترومغناطیسی به زیر زمین و تحلیل بازتاب آن، میتواند تغییرات در رطوبت یا چگالی خاک را شناسایی کند — تغییراتی که معمولاً نشانهای از نشت آب هستند.
مزایای استفاده از فناوری راداری در نشتیابی
- تشخیص نشت در لایههای زیرین بدون حفاری
- نقشهبرداری دقیق مسیر لولهها برای پیشگیری از آسیب هنگام حفاری
- ترکیب دادههای راداری با نتایج آکوستیکی جهت افزایش دقت
- کارایی بالا در خطوط انتقال اصلی و پروژههای بزرگ شهری
- بهترین ابزار جهت کشف انشعابات غیرمجاز شبکه تاسیسات
ترکیب فناوری رادار با روش آکوستیک در پروژههای پیشرفته، تصویری جامع از وضعیت زیرزمینی شبکه ارائه میدهد و امکان نشتیابی هوشمند چندمنظوره را فراهم میسازد.
مدرن ترین و پیشرفته ترین اسکنرهای راداری GPR توسط شرکت فرآیند ارقام پرداز در ایران ارائه میشود و این شرکت بیش از 100 دستگاه از این تکنولوژی را در سرسار کشور ارائه و آموزش تخصصی ارائه داده است.
-
بخش سوم: ابزارهای پیشرفته نشتیابی — از گوش دادن تا تحلیل دیجیتال
در بازار جهانی نشتیابی، چند دستگاه توانستهاند استاندارد جدیدی در دقت و کارایی تعریف کنند. شرکت فرآیند ارقام پرداز با تکیه بر فناوریهای روز، مجموعهای از ابزارهای حرفهای نشتیابی شهری را معرفی کرده است که هرکدام نقش ویژهای در پروژههای مختلف دارند.
نشت یاب هوشمند آب، پریجا مینی (PERIJA Mini)
- صدای شفاف (Clear Sound) با فیلترهای پیشرفته
- تشخیص خودکار نشت (Auto Leak Judgement)
- اتصال به اپلیکیشنهای GIS و ذخیره دادهها در قالب PDF و CSV
- مناسب برای تست انشعابات مشترکین، شیرهای آتشنشانی و شیرخطها
نشت یاب صنعتی حرفه ای، پریجا پلاس (PERIJA Plus)
- نشتیاب آکوستیک پیشرفته با ۱۶ فیلتر فرکانسی (100–4000 Hz)
- قابلیت ذخیره مسیر پیمایش و همگامسازی با نقشه GIS
- کارایی بالا در خطوط فرعی و اصلی تا عمق ۵ متر
- تشخیص نشت در هر نوع جنس لوله (فلزی یا غیرفلزی)
نشت یاب نویز کرولیتور (نشت یاب رادیویی) LC-5000 – محصول شرکت FUJITECOM Inc. ژاپن
- نسل جدید نویز کرولیتور چهار هستهای (4-Core Correlator)
- حساسیت ۱۰ برابر بالاتر از مدلهای کلاسیک
- برد عملکرد تا ۲ کیلومتر برای خطوط انتقال بزرگ
- قابلیت تبدیل به دیتالاگر برای پایش پیوسته نشتها
- پردازش سریع و دقت بیرقیب در پیمایش نشت شهری
-
بخش چهارم: همگرایی فناوریها — آغاز عصر نشتیابی هوشمند
امروز، ترکیب فناوری آکوستیک، راداری و تحلیل دادههای مکانی (GIS) آینده نشتیابی را رقم زده است. سیستمهای نوین میتوانند بهصورت خودکار، نقشه نشتها را تولید و اولویتبندی مناطق بحرانی را انجام دهند.
در نتیجه، مدیریت شبکههای آبرسانی از یک فرآیند واکنشی (رفع نشت پس از وقوع) به یک فرآیند پیشگیرانه و پیشبینانه تبدیل شده است.
جمعبندی
فناوریهای صوتی و راداری امروز نهتنها ابزارهای نشتیابی نیستند، بلکه بخشی از اکوسیستم هوشمند مدیریت آب شهری شدهاند.
از پریجا مینی و پریجا پلاس ساخت شرکت فرآیند ارقام پرداز (دانشبنیان) تا LC-5000 شرکت FUJITECOM Inc. ژاپن، نسل جدیدی از ابزارها در حال شکلدهی به آیندهای هستند که در آن هیچ نشت آبی پنهان نمیماند.
شرکت فرآیند ارقام پرداز (دانش بنیان)
تولید کننده آشکارسازهای زیرسطحی و ابزار دقیق تاسیسات
پیشرو و رهبر صنعت آشکارسازی زیرسطحی ایران
021-57812
021-88909577







